Αναστάσιος Παπαϊωάννου (1877-1966) ΕΛΕΥΘΕΡΩΤΗΣ ΤΗΣ ΑΡΙΔΑΙΑΣ

Έλληνας Μακεδονομάχος οπλαρχηγός από το Μεγάλο Μπογιαλίκι της Ανατολικής Ρωμυλίας (Β. Θράκη), γνωστός και ως παπα Νίκανδρος.

Υπηρέτησε ως δάσκαλος στο χωριό του και στην Χάλκη της Δωδεκανήσου και τον Φεβρουάριο του 1900 εγγράφεται στη Νομική Σχολή Αθηνών όπου και μυείται στην οργάνωση Εθνική Άμυνα.

Το 1903 και ενώ βρίσκεται στις επί πτυχίω εξετάσεις του, εγκαταλείπει την Νομική για να λάβει μέρος στον Μακεδονικό αγώνα. Το Ελληνικό προξενείο της Θεσσαλονίκης, που οργάνωνε τα ανταρτικά σώματα της Μακεδονίας μαθαίνει την δράση και την αξία του ως αγωνιστή του Έθνους, τον φέρνει σε επαφή με τους επικεφαλείς του, τον Λάμπρο Κορομηλά και τον Αθανάσιο Εξαδάχτυλο και τον στέλνουν στη Δοϊράνη ως διευθυντή της Αστικής Σχολής το 1906. Παράλληλα δραστηριοποιείται στην οργάνωση των ανταρτικών σωμάτων της Αλμωπίας (Καρατζόβα), προκειμένου να αποτρέψει τον εκβουλγαρισμό της περιοχής. 

Για να μη να γίνεται αντιληπτός από τους αντιπάλους του, ο Λάμπρος Κορομηλάς και άλλοι παράγοντες του ελληνικού προξενείου τον προτρέπουν και τον πείθουν να χειροτονηθεί αρχικά ως ιεροδιάκονος και μετέπειτα αρχιμανδρίτης και παίρνει το ιερατικό όνομα Νίκανδρος. 

Ο μακεδονικός αγώνας τον Ιούλιο του 1908 διακόπτεται με τη υποχρεωτική αμνηστία, που παραχώρησαν οι Νεότουρκοι στους αντιμαχόμενους Έλληνες και Βουλγάρους. Στο διάστημα αυτό αναζητά από τα γύρω χωριά Σωσάνδρα, Γαρέφι και Μπάχοβο(Προμάχους) παλιούς μακεδονομάχους, τους οργανώνει σε ανταρτικές ομάδες και τους εξοπλίζει . 

Οι ομάδες αυτές, το 1912 και μετά την μεγάλη νίκη που πέτυχε στη μάχη των Γιαννιτσών, απελευθέρωσαν την σημερινή Αλμωπία πάντα υπό την καθοδήγηση και των ευφυϊών χειρισμών του παπα-Νίκανδρου καταλαμβάνοντας την Αριδαία και παραδίδοντάς την στον ελληνικό στρατό και στον ταγματάρχη Ιωάννη Σταματόπουλο, στις 4 Νοεμβρίου του 1912.

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση